Najmniej skuteczne i najbardziej niebezpieczne diety odchudzjace

Odchudzanie jest pojęciem szerszym niż dieta. To wszelkie metody, które pozwalają nam zrzucić zbędne kilogramy i cieszyć się piękną sylwetką o jakiej zawsze marzyliśmy. Oczywiście, najpopularniejszym sposobem odchudzania są właśnie diety. Jednak, wraz ze zmianą sposobu odżywiania, warto też zacząć stopniowo zmienić styl życia – zwiększyć aktywność fizyczną, spędzać więcej czasu na świeżym powietrzu, pić dużo wody mineralnej, unikać używek. Efekty mogą nas pozytywnie zaskoczyć – nie tylko zrzucimy zbędny tłuszczyk, lecz także staniemy się bardziej pewni siebie i zaakceptujemy swój wygląd, a to może się przełożyć na sukcesy w życiu prywatnym i zawodowym. Podsumowując, odchudzanie i diety, chociaż mają na celu głównie pozbycie się nadwagi, przynoszą także dodatkowe, znacznie ważniejsze niż poprawa wyglądu (choć z tego wynikające) korzyści.

Szczupłe ciało bez grama tłuszczu jest marzeniem niemal każdej osoby. W dzisiejszych czasach panuje kult idealnej figury – dzięki odpowiedniemu wyglądowi można m.in. zdobyć łatwiej pracę, poznać nowe osoby, znaleźć partnera. Odchudzanie i posiadanie szczupłej sylwetki dla jednych jest koniecznością (np. modelki, aktorzy, sportowcy), dla innych zaś drogą do dobrego samopoczucia i samoakceptacji (np. nastolatki). Czy warto się odchudzać i jakie metody są najbardziej skuteczne – zapraszamy do zapoznania się z naszym przewodnikiem po najbardziej popularnych dietach.

Głodówka

Należy podkreślić, iż szczególnie groźną dla zdrowia metodą odchudzania jest głodówka. Głodówka powoduje znaczny ubytek masy ciała w trakcie jej stosowania. Jest to wynikiem wzrostu stężenia związków ketonowych w organizmie, co przyczynia się do całkowitego braku apetytu. Podczas stosowania głodówki dochodzi do wielu zaburzeń w funkcjonowaniu narządów, takich jak serce, wątroba, nerki i jelita, a także do zaburzeń wodno-elektrolitowych. Szczególnie niebezpieczny jest niedobór magnezu, potasu i sodu. Szybka redukcja masy ciała jest efektem nie tylko ubytku tłuszczowej masy ciała, ale również wiąże się z tym ubytek wody z organizmu i ubytek beztłuszczowej masy ciała. Uzyskane efekty odchudzania są zatem fałszywe. Głodówka może skończyć się zgonem.

Diety niskoenergetyczne

Dieta niskoenergetyczna jest dietą przeznaczoną dla osób z nadwagą i współistniejącymi zaburzeniami przemiany węglowodanów i/lub lipidów, nadciśnieniem, chorobami serca, przerostem lewej komory serca oraz dla osób z otyłością. Deficyt energetyczny tej diety może sięgać w skrajnych przypadkach nawet do 1000 kcal. Dieta ubogoenergetyczna charakteryzuje się również dużą zawartością błonnika pokarmowego, małą zawartością tłuszczów nasyconych oraz cukrów szybko wchłaniających się takich jak glukoza lub fruktoza.
Dieta niskoenergetyczna – jest odmianą diety bogatej w błonnik pokarmowy z reguły pokrywającej zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze (białko, tłuszcz w tym NNKT, węglowodany, składniki mineralne i witaminy). W diecie tej występuje jednoczesna redukcja ilości energii wywołującej ujemny bilans energetyczny pokrywany przez organizm z własnych rezerw tłuszczowych. Zadaniem diety jest trwałe zmniejszenie masy ciała u osób z nadwagą i otyłością, normalizacja wskaźników lipidowych i glikemii, zapobieganie powikłaniom otyłości i niedoprowadzenie do efektu jo-jo oraz niedoborów składników mineralnych.

Diety bardzo niskoenergetyczne

Diety bardzo niskokaloryczne mogą być jedną z opcji terapeutycznych czy etapów w leczeniu otyłości. Jednak wdrożenie takiego postępowania powinno się odbywać pod kontrolą i na zlecenie lekarza. Wyłączne stosowanie tej opcji terapeutycznej powinno trwać krótko i mieć miejsce w sytuacjach konieczności uzyskania szybkiej redukcji masy ciała, na przykład przed zabiegiem operacyjnym lub w celu zwiększenia motywacji pacjenta. Podobnie jak w przypadku każdego innego leczenia dietetycznego, w celu zmniejszenia ubytku beztłuszczowej masy ciała konieczne jest równoczesne zwiększenie aktywności fizycznej. Ponadto zastosowaniu tej opcji terapeutycznej muszą towarzyszyć edukacja dietetyczna i uświadomienie pacjentowi, że jest to tylko jeden z elementów pomocnych w terapii i dokonaniu trwałych zmian w sposobie żywienia.
Produkty VLCD (very-low-caloric-diet) mogą stanowić uzupełnienie diety niskokalorycznej, ułatwiając realizację zaleceń dotyczących regularności spożywania posiłków lub zastępując spożycie słodyczy (koktajle o słodkim smaku).

Diety o niskim indeksie glikemicznym

Badania naukowe nad skutecznością diet odchudzających pokazują, że dieta oparta na niskich indeksach glikemicznych (bez wyliczania kaloryczności diety) powoduje obniżenie tkanki tłuszczowej w organizmie oraz zmniejszenie obwodu talii. Natomiast w badaniach na zwierzętach zauważono zmniejszenie rozmiarów komórek tłuszczowych oraz zmniejszone tempo odkładania się tkanki tłuszczowej.
Posiłki o niższych indeksach glikemicznych sprzyjają dłuższemu utrzymaniu uczucia sytości i mniejszemu spożyciu podczas następnych posiłków (brak efektu wilczego głodu).
U osób stosujących dietę opartą na indeksach glikemicznych nie zauważono efektu ubocznego diet
redukcyjnych jakim jest spadek spoczynkowej przemiany materii.
W związku z tym, że dieta oparta na indeksach glikemicznych umożliwia jedzenie bez większego ograniczania kalorii jest dobrze tolerowana przez pacjentów. Szanse na osiągnięcie sukcesu wzrastają, gdyż dieta nie zostaje szybko porzucona (jak to bywa w przypadku diet niskoenergetycznych). Ograniczenie kalorii odbywa się niejako samoistnie – produkty o niskich indeksach glikemicznych zwykle są mniej kaloryczne, zjadamy ich mniej – dają
większe uczucie sytości.

Dieta białkowo-tłuszczowa

Dieta białkowo-tłuszczowa (zwana także dietą niskowęglowodanową, optymalną, kosmonautów, lotników, Atkinsa) charakteryzuje się wysoką zawartością tłuszczu (50–60% ogółu energii) i białka (20–30% energii) oraz niską zawartością węglowodanów (20–50 g dziennie). Dieta o takim składzie jest uboga w błonnik pokarmowy oraz witaminy (zwłaszcza z grupy B oraz witaminy antyoksydacyjne), składniki mineralne (potas, wapń, magnez) oraz flawonoidy. Jednocześnie zawiera dużo tłuszczu, zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego oraz cholesterolu pokarmowego, a także retinolu i żelaza. Przewlekłe stosowanie takiej diety może, poza toksycznością ketozy, niekorzystnie wpływać na czynniki ryzyka miażdżycy (np. zwiększać stężenie cholesterolu w surowicy), a także zwiększać ryzyko chorób wątroby bądź kamicy nerkowej na skutek ubytku wapnia z kości.

Zainteresowanie dietą niskowęglowodanową spowodowane było m.in. większym zmniejszeniem masy ciała i poprawą wskaźników metabolicznych w porównaniu z dietą niskotłuszczową. Należy jednakże podkreślić, iż różnice te obserwowano w pierwszych 6 miesiącach terapii, natomiast po 12 miesiącach różnice dotyczące zmian w masie ciała nie były istotne. Ponadto obserwowano narastanie wskaźników aterogenności, takich jak stężenie cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL, homocysteiny, fibryno­genu, Lp(a). W świetle tych danych długotrwałe stosowanie diety niskowęglowodanowej nie jest rekomendowane ze względu na możliwość miażdżycorodnego działania.
Ostatnio publikowane badania naukowców greckich wskazują, iż przewlekłe stosowanie diety niskowęglowodanowej i wysokobiałkowej łączy się ze zwiększonym o 22% ryzykiem zgonu ogółem. Również badania autorów szwedzkich przeprowadzone metodą ankietową wśród 42 237 kobiet w wieku 30–49 lat (obserwacja 12-letnia) wskazują, iż spożycie diety niskowęglowodanowej wysokobiałkowej łączyło się z umieralnością większą o 11%. Ten wzrost był spowodowany wzrostem zgonów sercowo-naczyniowych o 37%. W badaniach tych spożycie energii z węglowodanów mieściło się w zakresie od 72% (10. centyl) do 32,4% (90. centyl) i dla białka odpowiednio 10,4% i 23%. Z kolei inni autorzy na podstawie rocznych obserwacji przeprowadzonych wśród 322 osób otyłych sugerują, że diety niskowęglowodanowa i śródziemnomorska mogą być alternatywne dla diety niskotłuszczowej. W świetle tych rozbieżnych wyników badań i opinii niezbędne są dalsze wieloletnie obserwacje pozwalające ocenić skuteczność i bezpieczeństwo tej diety.

Diety rozdzielne

Doktor William Howard Hay opracował odchudzającą dietę, której główne zalecenia dotyczą niełączenia w jednym posiłku produktów białkowych i węglowodanowych a także nieprzekraczania dziennej dawki 1000 kalorii. Zgodnie z opiniami specjalistów, ten program żywieniowy jest odpowiednio zbilansowany, więc nie istnieją większe przeciwwskazania zdrowotne ku jego stosowaniu. Zachęcamy do zapoznania się z podstawowymi informacjami na temat diety doktora Haya.
Amerykański lekarz podzielił produkty na trzy podstawowe grupy: węglowodanowe, białkowe i neutralne. Jak już wiemy, pierwszych dwóch nie należy łączyć, ostatnie zaś można jeść ze wszystkimi innymi. William Hay stworzył dietę, która opiera się na spożyciu w ciągu dnia jednego posiłku węglowodanowego, jednego białkowego i jednego składającego się jedynie z warzyw lub owoców. Chociaż metoda nie jest mocno restrykcyjna, istnieje kilka produktów, które należy wyeliminować z menu, a jest to cukier, kawa, napoje gazowane, mocna herbata, alkohol, białe pieczywo, czerwone mięso, wędliny, ciasta i ciasteczka oraz jedzenie typu fast food. Należy jeść często, lecz w niewielkich ilościach, pamiętając o piciu między posiłkami, a nie w ich trakcie.